علمی - پژوهشی
تلقی کانت از ماده

احمد علی‌اکبر مسگری؛ موسی محمدیان

دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1388

چکیده
  کانت در بنیادهای مابعدالطبیعی علم طبیعی، تلاش می‌کند تا با فراهم آوردن بخشی محض برای فیزیک نیوتنی، آن را به علم به معنای حقیقی کلمه تبدیل کند. او در ضمن این کار، فیزیک نیوتنی را از مفاهیمی که از نقطه نظر فلسفة نقدی تهی و فاقد وجاهت‌اند پیرایش کرده و تلاش می‌کند مفاهیمی سازگار با این فلسفه را جایگزین آن‌ها کند. در نتیجه او در چندین ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
هگل و تعبیر "جهان وارونه"

علی مرادخانی؛ محمدمهدی اردبیلی

دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1388

چکیده
  هگل در اواخر فصل مربوط به نیرو و فاهمه از کتاب پدیدارشناسی روح به مفهوم "جهان وارونه" اشاره کرده و بخشی را بدان اختصاص می‌دهد. اما از سویی به دلیل دشواری خود متن و از سوی دیگر به واسطة جایگاه این بخش در سیر تکوین روح در پدیدار شناسی، درک معنای وارونگی جهان وارونه و چگونگی تحقق این وارونگی به یکی از مشکلات شارحان پدیدارشناسی تبدیل شده ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
نقد قوة حکم و گذر از طبیعت به آزادی در فلسفه کانت

رضا ماحوزی

دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1388

چکیده
  کانت در فلسفة نقادی، ساحت طبیعت را از ساحت آزادی تفکیک کرده و بدین‌ترتیب، جدال دترمینیسم و اختیار را پایان داد. با این‌حال وی در نقد قوة حکم جدایی این دو ساحت را نقصی در نظام عقل محض تشخیص داده و تلاش کرده است به کمک قوة حکم تأملی این شکاف را پر کند. وی در اثر اخیر، با رویکردی ایجابی، اشیاء فی‌نفسه(نومن‌ها) را به‌مثابة فرولایة فوق محسوس ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
انکشاف ابدیت؛ ضد تاریخی‌گرایی اساطیری

نصرالله حکمت؛ عارف دانیالی

دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1388

چکیده
  اسطوره، نه صورت ابتدایی و خام بینش بشری، بلکه منطق غالب بشر جاویدان و مقدس است؛ منطق «خاستگاه» و «تکراری» که در ساختار دقیق و یکپارچه اش، هر امر جزیی را به مرتبة «دال ابدیت» بر می‌کشد. ضرورت و قطعیت این منطق،تنها در قیاس با پارادایم تاریخی فهم می‌شود. «خاستگاه باوری» اساطیری در پی آنست که کثرات و تفاوتها را در یک اصل و سرچشمه گردآورده ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
معانی عقل در فلسفة فارابی

رضا اکبریان؛ نجمه‌السادات رادفر

دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1388

چکیده
  طرح نظریه‌های گونه گون در تبیین «نظریة عقل» در اندیشه فیلسوف بر جسته‌ای همچون ابو نصر فارابی، مؤسس فلسفه اسلامی، موجب ابهام، تداخل و تعارض آراء گردیده و ضرورت پژوهشی عمیق توأم با تبیین نظریة صحیح را هویدا می‌گرداند. بر این پایه، نگارندة این مقاله می‌کوشد با تشریح ابعاد مختلف نگاه فارابی در مورد عقل و بررسی و تحلیل آن طی سه گفتار، ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
رویکرد نئوپراگماتیستی ریچارد رورتی به مفهوم «حقیقت»

محمد اصغری؛ نبی الله سلیمانی

دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1388

چکیده
  در این مقاله سعی شده است مفهوم حقیقت از منظر اندیشة نئوپراگماتیستی رورتی مورد بررسی قرار گیرد. رورتی همانند بسیاری از فیلسوفان پست مدرن مفهوم حقیقت را انکارمی کند. او در این کار از تفکرات پراگماتیستی و پست مدرنیستی بهره می‌جوید. رد ذهن به مثابة آینة طبیعت، ضدبازنمودگرایی، ضدماهیت‌باوری و تأکید بر زبان از جمله مقدماتی است که رورتی ...  بیشتر

علمی - پژوهشی
ماهیت نفس ارسطویی از دید افلوطین (در کتاب اثولوجیا)

سید حسن احمدی؛ حسن عباسی حسین‌آبادی

دوره 2، شماره 1 ، شهریور 1388

چکیده
  در این مقاله به بررسی تعریف مشهور ارسطویی نفس از نگاه کتاب اثولوجیا پرداخته شده است. افلوطین خود در کتاب تاسوعات در جانب وجه سلبی علم النفس خویش و در دفاع از موضع افلاطونی خود دربارة ذات و ماهیت مجرد و روحانی نفس، آراء رواقیان و اپیکوریان را که قائل به مادیت و جسمانیت نفس بوده وهمچنین اقوال فیثاغوریان و ارسطو را که به نوعی نفس را مرتبط ...  بیشتر