نوع مقاله : علمی - پژوهشی
نویسندگان
1 دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس
2 استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد واحد بندر عباس
3 استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه ازاد اسلامی واحد کرمان
چکیده
کانت و ملاصدرا به عنوان دو فیلسوف بزرگ با وجود تفاوت در سپهر معرفتیشان در برخی مواضع همچون فاعل شناسی قابل مقایسه هستند. نفس در تفکر کانت توانایی اش در فرایند شناخت به شدت محدود گشته و متاثر از فیلتر های چندگانه نفس است. کانت ضمن تفکیک عالم نومن و فنومن، شناخت نفس صرفا در قسم ادراکات تجربی ماخوذ از فنومن موجودات منحصر می کند. وی به واسطه اعتقاد به انسداد طریق تحصیل معرفت اطلاقی، گونه ای از شک گرایی تحدیدی را تجویز و به تفکیک کامل حوزه اخلاق و متافیزیک قائل می شود. ملاصدرا به واسطه اعتقاد به حدوث جسمانی، نفس را نه منفعل بلکه فعال در فرایند ادراک لحاظ می کند این مبنا مستلزم گذر از جزم گرایی به شک گرایی تحدیدی است. اما ملاصدرا بر خلاف کانت نه تنها شناخت نفس را محدود نمی کند؛ بلکه آن را امری ذواشتداد و وسعت پذیر می داند. صدرالمتالهین ضمن تلفیق دو حوزه اخلاق و متافیزیک، وصول نفس به معرفت نفس الامری و منطبق با واقع را مستلزم ورزیده گی نفس در بعد عملی و تخلق به اخلاقیات و ریاضت های شرعی و اشتداد وجودی در حوزه نظری ذیل فرایند وحدت عاقل و معقول می داند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Identification Agent in Kant and Mulla Sadra's Thinking; Supplies and Consequences
نویسندگان [English]
- mohamad nejati 1
- mohsen mahmudi 2
- yaser salary 3
1 islamic azad univer sity
چکیده [English]
Kant and Mulla Sadra, as two great philosophers, are comparable in some positions, such as those of the subject, with the difference in their semantics. Self in Kant's thinking is severely limited in his ability to recognize the process and is influenced by multiple breath filters. Kant, while distinguishing the world of Noumont and Phenomenon, recognizes the soul solely in the form of empirical perceptions of the phenomenon of creatures. Because of the belief in obstruction through the knowledge of knowledge, he prescribes a form of limitation of skepticism and fully delineates the domain of ethics and metaphysics. Mulla Sadra takes into account his soul not as passive but active in the process of perception by virtue of his belief in physical fitness. This basis entails the passage from dogmatism to limitation of skepticism. But Mulla Sadra, unlike Kant, not only does not limit self-knowledge; it considers it to be widespread. In the combination of two areas of ethics and metaphysics, Sadr al-Motaalahin considers the process of unity of wisdom and rationality to take possession of the soul to the knowledge of the soul of Al-Amri and conform to reality by requiring self-realization in the practical aspect and the attraction to the ethics and austerities of the eternity and existentialism in the theoretical field.
کلیدواژه‌ها [English]
- Kant
- Mulla Sadra
- Soul
- Succession
- Nafs Alamr
- ابن سینا، التعلیقات، تحقیق عبد الرحمن بدوی، قم، مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی،1404ق.
- حسن زاده آملی، حسن، سرح العیون فی شرح العیون، قم، بوستان کتاب،1378.
- راسل، برتراند، تاریخ فلسفه غرب، ترجمه نجف دریابندری، تهران، کتاب پرواز، 1373.
- طباطبائی، محمد حسین، نهایه الحکمه، تحقیق غلامرضا فیاضی، قم، انتشارات موسسه امام خمینی،1385.
- فروغی، محمد علی، سیر حکمت در اروپا، تهران، انتشارات زوار، 1372.
- کانت، ایمانوئل، سنجش خرد ناب، ترجمه میر شمس الدین ادیب سلطانی، تهران، انتشارات امیر کبیر، 1362.
- ------، تمهیدات، ترجمه غلامعلی حداد عادل، تهران، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی، 1370.
- ------، نقد عقل عملی، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران، انتشارات نورالثقلین، 1385.
- کورنر، اشتفان، فلسفه کانت، ترجمه عزت الله فولادوند، تهران، انتشارات خوارزمی، 1367.
- ملاصدرا، محمد بن ابراهیم،الشواهد الربوبیه، تصحیح و تحقیق مصطفی محقق داماد، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا،1382.
- ملاصدرا، محمد بن ابراهیم، الشواهد الربوبیه، تصحیح و تحقیق مصطفی محقق داماد، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا،1382.
- ------، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، 1380.
- ------، مفاتیح الغیب، تصحیح و مقدمه نجفقلی حبیبی، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا،1386.
- ------،المبدا و المعاد، تصحیح و تحقیق محمد ذبیحی، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا،1381ب.
- ------، المسائل القدسیه(رسائل فلسفی)، تعلیق و تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، مشهد، انتشارات دانشکده الهیات و معارف اسلامی مشهد، 1392ق.
- ------، کسر اصنام الجاهلیه، تصحیح و تحقیق محسن جهانگیری، تهران، صدرا، 1381الف.
- نیچه، فردریش، فلسفه، معرفت و حقیقت، ترجمه مراد فراهادپور، تهران، هرمس، 1389.
- وال، ژان، بحث در مابعدالطبیعه، ترجمه یحیی مهدوی، تهران، انتشارات خوارزمی، 1370.
- Kant,Immanuel, Critigue of pure reason, tr and ed by Paul Guyer & Allen W. Wood, Cambridge university press.
)