,
نوع مقاله : مقاله مروری
چکیده
هوسرل با دغدغه مدام دفاع از عقلانیت و فهم صحیحِ آن، در آخرین اثر خود «بحران علوم اروپایی و پدیده شناسی استعلایی» بر بحران علم به مثابه بارزترین تجلی عقلانیت در عصر جدید تاکید کرده و علمِ بحران زده را نشانه عقلانیتی می داند که به بیراهه رفته است. او با تشخیص بحران در علوم جدید، به واکاوی لایه های ژرف تر بحران در فلسفه می پردازد و در نهایت بر جایگاه فلسفه در فرهنگ غرب تاکید ویژه ای می نهد. ظهور ایده عقل در آرمان فلسفه به مثابه علم کلی در یونان باستان، منشاء فرهنگ اروپایی را تشکیل داده است اما بی باوری به آن در دوره جدید، سبب ساز از خودبیگانگی انسان غربی و بحران فرهنگ اروپایی جدید شده است. هوسرل رسالت پدیده شناسی را احیای باور به عقل و معنای زندگی بشر از طریق بازگشت به ایده فلسفه کلی می داند و فیلسوفان را کارگزاران بشریت می خواند که باید با آگاهی از موقعیت خود درون بستر تاریخی، وظیفه و مسئولیت خویش را به عهده گیرند. این نوشتار قصد دارد بر اساس آخرین اثر هوسرل به مساله نقش فلسفه در فرهنگ اروپایی و مسئولیت فلسفه در زمانه بحران بپردازد.
- رشیدیان، عبدالکریم، هوسرل در متن آثارش، تهران: نشر نی، چاپ اول 1384.
- Buckley, R. P, Husserl, Heidegger, and the Crisis of Philosophical Responsibility, Kluwer Academic Publishers 1992.
- Dancy, J. Sosa, E., A Companion to Epistemology, Wiley 1993.
- Forman, Paul, “Weimar Culture, Causality and Quantum Theory, 1918-1927: Adaptation by German Physicists and Mathematicians to a Hostile Intellectual Environment”, Historical Studies in the Physical Sciences, Vol. 3, University of California Press, pp. 1-115, 1971.
- Gurwitsch, A., The Collected Works of Aron Gurwitsch (1901-1973), Fred Kersten, Volume 2, Springer 2009.
- Husserl, Edmund, the Crisis of European Sciences and Transcendental Phenomenology, David Carr, Northwestern University Press 1970.
- Husserl, Edmund, “Philosophy as a Rigorous Science” trans. by Quentin Lauer in Phenomenology and Crisis of Philosophy, New York: Harper- Torchbooks, 1965.
- Mohanty, J, N, Edmund Husserl’s Freiburg Years, Yale University Press 2011.
- Moran, Dermot, Introduction to Phenomenology, Taylor & Francis 2002.
- Rockmore, Tom, “The concept of crisis and the unity of Husserl's position”, Man and World, Volume 17, Issue 3-4 pp 245-259, 1984.
- Steiner, Gary, ““This project is mad”: Descartes, Derrida, and the notion of philosophical crisis”, Man and World, Kluwer Academic Publishers, Volume 30, Issue 2, pp 179-198, 1997.
- Tieszen, Richard, Science as a Triumph of the Human Spirit and Science in Crisis: Husserl and the Fortunes of Reason, Continental Philosophy of Science, Gary Gutting, Wiley-Blackwell, 2005.
- Učnik, Lubica, “Husserl’s Critique of the Mathematization of Nature: From Philosophy of Arithmetic to the Crisis of European Sciences”, Far Eastern University Colloquium, Volume 3, No 1, 2009.
)