نوع مقاله : مقاله مروری
نویسندگان
دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
شیخ شهاب‌الدین سهروردی، بنیانگذار فلسفه اشراق، نوآوریهایی ریشهای در فلسفۀ اسلامی دارد از جمله در بحث از انواع انگارهها (مفاهیم). در این بحث ضمن نقد نگاه مشائی، انگارهها را به دو بخش حقیقی و اعتباری تقسیم می‌کند و وجود را در دسته دوم قرار می‌دهد. دیدگاه فرگه در تقسیم انگارهها به مرتبه یک و مرتبه دو و نظر او در باره انگاره وجود شباهتهای قابل توجهی به نظر سهروردی دارد. با این حال، تفاوت‌های مهمی بین این دو دیدگاه را در پیامدهای مابعد الطبیعی نمی‌توان نادیده گرفت. در حالی‌که هر دو فرق محمول وجود با دیگر محمول‌ها را برجسته ساخته و تبیین کرده‌اند، نقشی که به آن داده‌اند در دو نظام فلسفی متفاوت است. نزد سهروردی کارکرد مفاهیم اعتباری ممکن ساختن شناخت است و نزد فرگه دسته بندی انگاره‌های مرتبه یک به راستین و دروغین.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
“Existence” According to Suhrawardi and Frege
چکیده [English]
As the founder of Illumination school of philosophy, Suhrawardi
introduces new insights to Islamic philosophy. Among them is his
division of concepts into the primary and secondary. Criticizing
Peripatetic philosophers, he considers the concept of existence as a
secondary concept. Frege`s division of function into the first level
and second level and his view about the concept of “existence”,
resembles Suhrawardi`s in important respects they differ though
in the role attributing to it in language and its metaphysical
consequences. While it makes thinking possible for Suhrawardi, it
divides primary concepts into referring and non referring groups
کلیدواژه‌ها [English]
- concept
- primary concept
- secondary concept
- infinite regress
- Frege
- sense
- reference
- Suhrawardi
- سهروردی، شیخ شهاب‌الدین یحیی، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، جلد1و2، به تصحیح هانری کربن، چاپ دوم، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه)، 1372
- سهروردی، شیخ شهاب‌الدین، المشارع و المطارحات (راه‌ها و گفتگو‌ها)، مترجم و حاشیه نگار دکتر سید صدرالدین طاهری، چاپ اول، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، 1385
- شهرزوری، شمس‌الدین محمد، شرح حکمه‌الاشراق، تصحیح و تحقیق و مقدمه حسین ضیائی تربتی، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی(پژوهشگاه)، 1372
- صدرالدین محمد شیرازی( ملاصدرا)، اسفار، جلد1، ترجمه محمد خواجوی، تهران: انتشارات مولی، چاپ3، 1384
- سالرنو، جوزف، فلسفه فرگه، تهران: نشر نی، 1390
- فنایی اشکوری، محمد، معقول ثانی(تحلیلی از انواع مفاهیم کلی در فلسفه اسلامی و غربی)، قم: انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، 1387
- ابراهیمی دینانی، غلامحسین، قواعد کلی در فلسفه اسلامی، جلد2، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1366
- علامه طباطبایی، سید محمد حسین، بدایه‌الحکمه، ترجمه علی شیروانی، تهران: موسسه انتشارات دارالعلم، 1387
- موحد، ضیاء، گوتلوب فرگه و تحلیل منطقی زبان، فصلنامه ارغنون، شماره7و8، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ2، 1386
- حجتی، سید محمدعلی، بررسی و نقد دیدگاه گوتلوب فرگه پیرامون معنی و مصداق، رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم انسانی، استاد راهنما دکتر یوسف صمدی علی آبادی، اساتید مشاور دکتر ضیاء موحد و دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی، زمستان1377
- هاک. سوزان، فلسفه منطق، ترجمه سیدمحمدعلی حجتی، چاپ اول، نشر طه، قم، 1382
- Frege,Gottlob, 1892, “On concept and Object”, pp 181-193. “The Frege Reader”, 1st. prt., edt. Beaney M., tms. Long p. & White R., Blackwell Pub., Oxford, 1997
- Frege,Gottlob, 1892,“on sense and reference”, pp172-180. “The Frege Reader”,1st. prt., edt. Beaney M., tms. Long p. & White R., Blackwell Pub., Oxford, 1997
- Frege,Gottlob, 1891, “Function and Concept”, pp130-148. “The Frege Reader”, 1st. prt., edt. Beaney M., tms. Long p. & White R., Blackwell Pub., Oxford, 1997
)