وجود اختلاف‌نظرِ غیرقابلِ‌انکار دربارۀ وجود خداوند ما را با این پرسش رو‌به‌رو می‌سازد که «آیا وجود چنین اختلاف‌نظری توجیه و معقولیت باور به خدا را کاهش می‌دهد؟». در معرفت‌شناسی اختلاف‌نظر، تقلیل‌گرایان عمدتاً با ارجاع به موارد شهودی، نظیر مورد رستوران، استدلال ازراهِ تقارن معرفتی و اشکال خودراه‌اندازی، بر این ...
بیشتر
وجود اختلاف‌نظرِ غیرقابلِ‌انکار دربارۀ وجود خداوند ما را با این پرسش رو‌به‌رو می‌سازد که «آیا وجود چنین اختلاف‌نظری توجیه و معقولیت باور به خدا را کاهش می‌دهد؟». در معرفت‌شناسی اختلاف‌نظر، تقلیل‌گرایان عمدتاً با ارجاع به موارد شهودی، نظیر مورد رستوران، استدلال ازراهِ تقارن معرفتی و اشکال خودراه‌اندازی، بر این باورند که بروز اختلاف‌نظر بین همتایان معرفتی، ازآنجاکه نشان‌دهندۀ امکان (معتنابه) خطا در توجیه است، به کاهش توجیه و معقولیت باورهای طرفین اختلاف‌نظر می‌انجامد. بدین‌ترتیب، بررسی همتایی طرفین اختلاف‌نظر دربارۀ خدا به یک مسئلۀ جدی مبدل می‌گردد. مقالۀ پیشِ رو، به دنبال بررسی همتایی طرفین این اختلاف‌نظر است. نخست، استدلال فردریک چو در نفی همتایی طرفین اختلاف‌نظر را توضیح می‌دهم که، با انگشت‌گذاشتن بر تفاوت در روش‌شناسی‌های طرفین، نفیِ همتایی را نتیجه می‌گیرد. در نقد چو خواهم گفت که چنین نیست که صرف اتکا بر وجود تفاوت‌های عمده، الزاماً، نفی همتایی را نتیجه دهد. زیرا، مطابق تلقی مقبول و شهودی‌تر از مفهوم همتایی، طرفین اختلاف‌نظر، به‌رغمِ داشتن تفاوت‌های عمده، همچنان ممکن است همتای یکدیگر باقی بمانند. باوجودِ این اشکال در نتیجه‌گیری استدلال چو، به‌هیچ‌وجه نمی‌توان منکر تفاوت‌های روش‌شناسانه‌ای بود که چو بر آن‌ها انگشت می‌گذارد. بنابراین، تقلیل‌گرا برای دفاع از موضع تقلیل‌گرایی درموردِ اختلاف‌نظر دربارۀ خدا باید نشان دهد که طرفین به‌رغمِ وجود چنین تفاوت‌هایی همتا هستند. سپس، به مقالۀ جیمز کرفت می‌پردازم که در پاسخ به چو و به نفع همتایی طرفین استدلال می‌کند. کرفت سعی دارد که، با برگرداندن تفاوت‌های عمدۀ طرفین اختلاف‌نظر به زمینه‌های معرفتی مشترک، همتایی طرفین را در نسبت با زمینۀ مشترک نتیجه بگیرد. در نقد کرفت استدلال خواهم کرد که زمینۀ مشترک موردِارجاعش کفایت لازم برای احراز همتایی را ندارد، زیرا با ارجاع به آن، امکان خطای جدی (در نسبت با موارد شهودیِ موردِارجاعِ تقلیل‌گرایان) نشان داده نمی‌شود. همچنین، ازآنجاکه امکان خطا نشان داده نمی‌شود، نتیجه می‌گیرم که کرفت نتوانسته همتایی را نشان دهد. بنابراین، درنهایت نتیجه می‌گیرم که، چنانچه طرفین اختلاف‌نظر دربارۀ وجود خدا از روش‌شناسی‌های متفاوتی استفاده کنند، آگاهی از اختلاف‌نظر تأثیری جدی در کاهش توجیه و معقولیت باور طرفین ندارد.
