«بررسی تبارشناسانه و مسئله‌مندانه سوژه» در نسبت با «تاریخِ سوژه‌مندی و تکنیک‌های خود» در اندیشه فوکو

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تبریز - دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی - گروه فلسفه

2 استادیار گروه فلسفه دانشگاه تبریز

3 دانشیار دانشگاه تبریز

10.48308/kj.2024.236434.1264

چکیده

فوکو در متن «سوژه و قدرت» (1982)، 2 سال پیش از مرگش، گفت که درون‌مایه کلی پژوهش‌هایش نه «قدرت» بلکه «سوژه» است. درسنامه‌های «سوبژکتیویته و حقیقت» (1981-1980) و «هرمنوتیک سوژه» (1982-1981) نیز موید این تاکید بودند بالاخص که او پروبلماتیک کلی این درس‌ها را «سوژه‌مندی و حقیقت» می‌دانست تا نشان دهد سوژه باید در نسبت با حقیقت، مسئله‌مند شود. او سرانجام در پیشگفتار «تاریخ سکسوالیته» (1984) و 8 سال پس از جلد اول آن، صورت‌بندی کلی فرآیند اندیشه‌اش و چرایی معطوف‌شدن به «تبارشناسی» را ارائه داد؛ برمبنای این مقدمه، این مقاله پس از تبیین چگونگی نسبت‌ سوژه با شبکۀ قدرت و حقیقت به این نتیجه رسیده است که روش و رویکرد بررسی سوژه «تبارشناسی و مسئله‌مندی» است و عرصۀ مرجع و حوزۀ تحقیقِ بازشناسی و برساختنِ خود به‌منزله سوژه، تاریخ انسان میل‌گر و متعاقب آن سکسوالیته است. درواقع «تکنیک‌های خودِ» مرتبط با سامانه سکسوالیته، ارتباط دائمی فرد با خودش را سبب می‌شوند و این چیزی نیست جز تولید دائمی سوژه‌مندی؛ پس با مطالعه تاریخ این تکنیک‌ها می‌شود به تاریخ سوژه‌مندی دست یافت اما این تاریخ زمانی منجر به دست‌یابی به تبارشناسی سوژه می‌شود که تقاطع تکنیک‌های خود و استیلا با همدیگر را تحلیل کنیم و تقاطع تکنیک خود و استیلا نیز چیزی نیست جز معنای «حکومت‌مندی» و «حکم‌رانی»، آن هم حکم‌رانی به‌معنای هدایت رفتارها و مدیریت امکان‌ها به‌واسطۀ انواع بازی‌های حقیقت، براین‌اساس نتیجه می‌شود که سکسوالیته نه‌تنها حوزه‌ای مناسب برای مطالعۀ تبارشناسانه تاریخ سوژه‌مندی و تکنیک‌های خود بلکه حوزه‌ای غنی است برای فهم حکم‌رانی و روش‌های پیچیده‌تر کارکرد رویه‌های قدرت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

“A Genealogical and Problematic Analysis of the Subject” in Relation to the “History of Subjectivity and Technologies of the Self” in Michel Foucault’s Thought

نویسندگان [English]

  • Amirreza Shatizade malekshahi 1
  • mahmoud sufiani 2
  • Muhammad Asghari 3
1 tabriz university - Faculty of Persian Literature and Foreign Languages
2 Assistant Professor of the Department of Philosophy at the University of Tabriz
3 Associate Professor of the Department of Philosophy at the University of Tabriz
چکیده [English]

In “Subject and Power” (1982), Foucault emphasized that the central theme of his research was not “Power” but the “Subject.” This focus is further reinforced in his lectures “Subjectivity and Truth” (1980-1981) and “The Hermeneutics of the Subject” (1981-1982), which emphasize the problematic of “Subjectivity and Truth.” These works illustrate that the subject must be problematized in relation to truth. In the preface of “The History of Sexuality” (1984), eight years after the first volume, Foucault provided a comprehensive formulation of his thought process and the rationale for his focus on “genealogy.” The article, grounded in this preface, explains the relationship between the subject, the network of power, and truth, concluding that the approach to examining the subject is through “genealogy and problematization." Sexuality emerges as the key domain for recognizing and constructing oneself as a subject. “Technologies of the self” within the realm of sexuality engender a constant interaction with oneself, perpetuating the production of subjectivity. Therefore, studying the history of these techniques unveils the history of subjectivity. This history converges into the genealogy of the subject by analyzing the intersection of techniques of the self and domination, which defines “governmentality” and “government” — government in the sense of directing behaviors and managing possibilities through various “games of truth.” Consequently, sexuality is deemed a suitable field for genealogical study of the history of subjectivity and techniques of the self, and a rich domain for understanding government and the complex functioning of power practices.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Subject
  • Subjectivity
  • Genealogy
  • Techniques of the Self
  • Michel Foucault

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 13 شهریور 1403
  • تاریخ دریافت: 07 مرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 15 مرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 13 شهریور 1403