بررسی تأثیر افلاطون و ارسطو بر سهروردی در بحث زمان و مکان

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسنده

چکیده

بحث زمان و مکان از مفاهیم سنتی فلسفه است که در طول تاریخ اندیشه، ذهن تمام فلاسفه را به خود مشغول کرده چنان که آراء و اقوال بسیاری در این باب ابراز کرده اند. افلاطون و ارسطو هر دو بنا به روش خاص خود به تحلیل زمان و مکان پرداخته اند و هر چند افلاطون به اختصار به تحلیل این دو مفهوم پرداخته است ارسطو زمان و مکان را به تفصیل تحلیل کرده است . مکان در فلسفه­ی افلاطون جوهر مجردی است که اجسام در آن پدیدار می شوند چنان که گویی حکم مکان برای اجسام همان حکم ماده­ی ارسطوئی برای اجسام است و زمان در نگاه افلاطون ظهور ابدیت است، بنابراین زمان و مکان گرچه صفت اجسام محسوس به نظر می رسند ولی در واقع ظهور واقعیت فراترند .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A study on the influence of Plato and Aristotle on Suhrawardi regarding time and space

چکیده [English]

The issue of time and space is of essential concepts in philosophy that has obsessed the minds of all philosophers over the history of ideas so that many thoughts and discourses have been presented in this regard . Both Plato and Aristotle have analyzed space and time based on their own methods . However , Plato has treated the two concepts in brief , but Aristotle has analyzed time and space in detail .
In Plato , space is an abstract substance in which the bodies are appeared as if the judgment of space for the bodies are the same as judgment of Aristotelian matter for the bodies, and time in Plato is the emergence of eternity . Therefore , although space and time seems to be the attributes of the sensible bodies , they are the emergence of a transcendent reality .
Aristotle does not accept the comment of Plato on time and space and tries to treat space and time based on the structure of body . Aristotle considers space as the mating surface of the encompassing and the encompassed body, giving importance to it as an accidental act , considering time as the degree of movement .
Although Suhrawardi is rather Platonic in his anthropological ontology and epistemology, he supports the position of Aristotle in the analysis of time and space, and like him, he holds space as the relation between the surfaces of bodies, and time as the degree of movement. This indicates that Suhrawardi attempts to put away the allegorical perception of nature and replace it with the rational analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Plato
  • Aristotle
  • Suhrawardi
  • time
  • space
  1. افلاطون، دوره ی کامل آثار افلاطون، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، انتشارات خوارزمی، 1367.
  2. ارسطو، فن سماع طبیعی، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، انتشارات طرح نو، 1385.
  3. ارسطو، ما بعدالطبیعه، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، انتشارات طرح نو، 1378.
  4. ارسطو، طبیعیات، ترجمه مهدی فرشاد، تهران انتشارات امیرکبیر، 1363.
  5. ابراهیمی دینانی، غلامحسین، شعاع اندیشه و شهود در فلسفه سهروردی، تهران، انتشارات حکمت، 1364.
  6. ابراهیمی دینانی، غلامحسین، دفتر عقل و آیت عشق، جلد 2 ، تهران، انتشارات طرح نو، 1385.
  7. اکرمی، موسی، کیهان شناسی افلاطون، تهران، نشر دشتستان، 1380.
  8. ابوریان، محمدعلی، فلسفه اشراق از دیدگاه سهروردی، ترجمه محمدعلی شیخ، تهران، نشر دانشگاه شهید بهشتی، 1372.
  9. برن، ژان، ارسطو و حکمت مشاء، ترجمه ابوالقاسم پور حسینی، تهران، انتشارات امیرکبیر، 1373.
  10. راس، دیوید، ارسطو، ترجمه مهدی قوام صفری، تهران، انتشارات فکر روز، 1377.
  11. ریزی، اسمعیل بن محمد، فلسفه اشراق به زبان فارسی، تهران، مجموعه انتشارات ادبی و تاریخی، 1377.
  12. سهروردی، شهاب الدین یحیی، مجموعه ی مصنفات شیخ اشراق، ج 1، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1380 الف.
  13. سهروردی، شهاب الدین یحیی، مجموعه ی مصنفات شیخ اشراق، ج 2، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1373.
  14. سهروردی، شهاب الدین یحیی، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، جلد 3، تصحیح و ترجمه و مقدمه سید حسین نصر، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1380 ب.
  15. سهروردی، شهاب الدین یحیی، التلویحات، تهران، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، 1388، الف.
  16. شهرزوری، شمس الدین محمد، شرح حکمه الاشراق، تصحیح حسین ضیایی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1372.
  17. عبودیت، عبدالرسول، هستی شناسی، قم، مؤسسه امام خمینی، 1379.
  18. کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه یونان و روم، جلد 1، ترجمه امیر جلال الدین مجتبوی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی و سروش، 1368.
  19. گمپرتس، تئودور، متفکران یونانی، ترجمه محمدحسن لطفی، تهران، انتشارات خوارزمی، 1375.
  20. موحد، صمد، سرچشمه های حکمت اشراق، تهران، انتشارات فرادران، 1374.
  21. مطهری، مرتضی، حرکت و زمان در فلسفه اسلامی، جلد 2، تهران، انتشارات حکمت، 1371.
  22. نوربخش، سیما سادات، بررسی مقایسه ای آرای فلسفی ملاصدرا و سهروردی، تهران، انتشارات هرمس، 1392.
  23. Muscat , Joseph , Aristotle , From the internet classics Archive , MIT , 2008.
  24. Plato , The Collected dialogues of Plato , by Edith Hamilton and Huntinton Cairns , Prinston , 1994.