طرح نظریههای گونه گون در تبیین «نظریة عقل» در اندیشه فیلسوف بر جستهای همچون ابو نصر فارابی، مؤسس فلسفه اسلامی، موجب ابهام، تداخل و تعارض آراء گردیده و ضرورت پژوهشی عمیق توأم با تبیین نظریة صحیح را هویدا میگرداند. بر این پایه، نگارندة این مقاله میکوشد با تشریح ابعاد مختلف نگاه فارابی در مورد عقل و بررسی و تحلیل آن طی سه گفتار، به بررسی معانی مختلف عقل بپردازد و از این رهگذر، رویکرد فلسفی فارابی به «نظریة عقل» را به دست آورد. از این رو، در بخش نخست به بررسی رسالة مهم معانی فی العقل فارابی میپردازد و در بخش دوم معانی شش گانه از «عقل» را مورد تحلیل قرار میدهد و در بخش نهایی ابتکارات و ابداعات فارابی در نظریة عقل را مطرح میکند.