مطالعة نسبت هنر با پروبلماتیزه‌کردن در اندیشه‌های میشل فوکو

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد پژوهش هنر، دانشکده پژوهش های عالی هنر و کارآفرینی ، دانشگاه هنر اصفهان، ایران

2 دانشیار گروه پژوهش هنر. دانشکده پژوهش های عالی هنر و کارآفرینی. دانشگاه هنر اصفهان. ایران

10.29252/kj.2022.223724.1065

چکیده

 پروبلماتیزه‌کردن مفهومی مهم در اندیشه‌های فوکو است که در سرتاسر تحلیل‌های تاریخی او نقش اساسی دارد. او پروبلماتیزه‌کردن را تفسیر خاصی از نشانه‌ها می‌داند. از سوی دیگر، او در تحلیل‌های خود، اهمیت هنر در تفسیر تاریخ را هم سطح با دیگر حوزه ها قرار می‌دهد. مسئلة اصلی پژوهش حاضر این است که پروبلماتیزه‌کردن در اندیشه‌های او چه نسبتی با هنر دارد. برای پرداختن به این مسئله ابتدا جایگاه این مفهوم در اندیشه فوکو بررسی شد و سپس با استفاده از بخش‌هایی که او به تحلیل آثار هنری پرداخته است رابطة هنر با این مفهوم مورد مداقه قرار گرفت. نتیجة حاصل شده اینگونه بود که فوکو به دو معنا مفهوم پروبلماتیزه‌کردن را استفاده می‌کند. در معنای اول به امری تاریخی اشاره دارد که به وسیلة دانش و قدرت پروبلماتیزه شده و حقایقی پیرامون آن به وجود آمده است. در معنای دوم برای او، پروبلماتیزه کردن فعالیتی فلسفی- تاریخی است که به وسیلة آن تاریخ اکنون تحلیل می‌شود. بررسی ها نشان داد که در تحلیل‌های تاریخی او، هنر در جایگاه استراتژی دانش یا تکنیک قدرت، موضوعات مختلف را پروبلماتیزه می‌کند. از سوی دیگر، تحلیل برخی آثار هنری برای فوکو به مثابة فعالیتی فلسفی است تا که تاریخ اکنون را پروبلماتیزه کند. بر همین اساس هنر با هر دو معنای پروبلماتیزه‌کردن رابطة مستقیم و درونی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Relationship Between Art and Problematization in the Thoughts of Michel Foucault

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali َََAbdolmohammadi 1
  • nader shayganfar 2
1 Graduate Master in Art Research , Department of Art Research, Faculty of Higher Research in Art and Entrepreneurship, Isfahan University of Arts
2 Assistant Professor, Isfahan university of art
چکیده [English]

Problematization is an important concept in Foucault’s thoughts and one that plays a fundamental role throughout his historical analyzes. He sees problematization as a special interpretation of signs. On the other hand, in his analyzes, he equates the importance of art in interpreting history with other fields. The main issue of the present study is how the problematization in his thoughts is related to art. To address this issue, first the place of this concept in Foucault’s thought was examined and then with the help of the sections by which he has analyzed works of art, the relationship between art and this concept was examined. The result was that Foucault used the concept of problematization in two senses, In the first sense, it refers to a historical matter that has been problematized by knowledge and power, In the second sense for him, it is the problematization of a philosophical-historical activity by which “the history of present” is analyzed. Studies have shown that in his historical analysis, art as a strategy of knowledge or technique of power problematizes various issues. For Foucault, on the other hand, the analysis of some works of art is a philosophical activity to problematize the history of present. Accordingly, art has a direct and internal relationship with the two meaning of problematization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Michel Foucault
  • Problematization
  • Art 
دانینگ، لیسا (1398)، میشل فوکو، ترجمة قاسم مومنی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی. 
دلوز، ژیل (1386)، فوکو، ترجمة نیکوسرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نشرنی. 
فوکو، میشل (1375)، این یک چپق نیست، ترجمة مانی حقیقی، تهران، نشر مرکز. 
ــــــــــــ (1381)، تاریخ جنون، ترجمة، فاطمه ولیانی، تهران، نشر هرمس.
ــــــــــــ ـ(1392)، دیرینه شناسی دانش، ترجمة نیکوسرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نشرنی.
ــــــــــــ (1387)، مراقبت و تنبیه، ترجمة نیکوسرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نشرنی.
ــــــــــــ (1397)، ملاحظاتی درباره‌ی مارکس، ترجمة امیرهوشنگ افتخاری راد، تهران، نشر چشمه. 
ــــــــــــ (1398)، نظم اشیا: دیرینه شناسی علوم انسانی (چاپ سوم)، ترجمة یحیی امامی، تهران، انتشارات پژوهشکده فرهنگی و اجتماعی.
ــــــــــــ (1394)، نیچه، فروید، مارکس، ترجمة افشین جهاندیده و دیگران، تهران، نشر هرمس.