خلاقیت هنری در حکمت اشراق سهروردی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه هنر اصفهان

2 دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

امروزه نظرورزی ضروری‌ترین وجهِ مباحث هنر محسوب می‌شود، اما، این مهم در فرهنگ ما سابقه‌ای درخور ندارد. هنر ما از اواخر صفویه رو به افول نهاده است، این افول دلایل متعددی دارد که قسمی از آن‌ها با هنر مناسبت درونی دارند و قسمی بیرونی، و عدم خلاقیت مهم‌ترین دلیل درونی است. پس، نظرورزی در خصوص خلاقیت نه تنها شایسته بلکه حتی بایسته می‌نماید. این نوشتار که در پی همین بود، اسطوره‌کاوی ژیلبر دوران را روش خود برگزید و آثار سهروردی را پیکره‌ی خود. و از اسطوره‌کاوی در رساله‌های رمزی سهروردی، بدین نتیجه رسید که منشاء خلاقیت حقیقت است؛ هنرمند در مراتب ادراکی چندان فراز می‌گیرد که به ادراک عقلی و فهم حقیقت امور نائل می‌شود و به لطف این قادر به خلاقیت، و زیبایی شکوه حقیقت است، چه به زعم سهروردی جمال و کمال اصلاً یکی است، و خلاقیت که ماحصل کمال است اگر آن‌گونه که باید به فعلیت رسد ثمره‌ی آن ذاتاً زیبا خواهد بود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Artistic creativity in the illuminationism philosophy of Suhrawardi

نویسندگان [English]

  • behrouz avazpour 1
  • nader shayganfar 1
  • bahman Namvar Motlagh 2
1 Isfahan Art University
2 Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Nowadays dealing with theorization is the most necessary aspect of art discussions, something that doesn't have a long history in our culture. Our art has declined since late Safavid, and the causes have several inner and outer relations to art. Lack of creativity is the most important inner cause. This is why theorizing about creativity is necessary. This essay is based on the mythology of Gilbert Durand. Mythanalyse is chosen as method and works of Sohrevardi as case study. The results shows that the source of creativity is truth; the artist surges strongly in perceptual levels that he reaches to rational perception and understanding the truth, so with the help of this he is capable of creativity. Beauty is the glory of truth, as according to Sohrevardi beauty and perfection are the same and creativity, the result of perfection, if get in to action properly the result will be beauty.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Creativity
  • Beauty
  • Mythanalyse
  • Gilbert Durand
  • Sohrevardi

مراجع

  1. کتاب‌ها:
  2. عباسی،علی(1390)ساختارهای نظام تخیل از منظر ژیلبر دوران،تهران:علمی و فرهنگی.
  3. نامورمطلق، بهمن(1395)درآمدی بر اسطوره‌شناسی،تهران:سخن.
  4. سهروردی، شهاب‌الدین(1380)مجموعه مصنفات شیخ اشراق(4جلد). هانری کربن و سید حسین نصر،تهران:پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
  5. سهروردی، شهاب‌الدین(1367)حکمه‌الاشراق،سیدجعفر شهیدی،تهران:دانشگاه تهران.
  6. پورنامداریان، تقی(1390)عقل سرخ؛شرح و تاویل داستان‌های رمزی سهروردی،تهران:سخن.
  7. پورنامداریان، تقی(1389)رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی، تهران:علمی و فرهنگی.
  8. قطب‌الدین شیرازی(1383)شرح حکمه الاشراق،تهران:انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
  9. شمس‌الدین شهرزوری (1384) نزهه‌الارواح و روضه‌الفراح، مقصودعلی تبریزی،تهران:علمی و فرهنگی.
  10. کربن، هانری(1385)روابط حکمت اشراق و فلسفه ایران باستان،احمد فردید و عبدالحمید گلشن،تهران:موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
  11. کربن، هانری(1392) انسان نورانی در تصوف ایرانی،فرامرز جواهری‌نیا،شیراز: آموزگار خرد.
  12. کربن، هانری(1387) ارض ملکوت،ض‍ی‍اال‍دی‍ن‌ ده‍ش‍ی‍ری‌،تهران: طهوری.
  13. کربن، هانری(1373)تاریخ فلسفه اسلامی،سیدجواد طباطبایی،تهران:کویر.
  14. کربن، هانری(1352)تاریخ فلسفه‌ی اسلامی،اسدالله مبشری،تهران:امیرکبیر.
  15. فارابی، ابونصر(1349)عیون‌المسائل فی‌المنطق و مبادی فلسفه،حیدرآبادالدکن:دائره‌المعارف‌العثمانیه.
  16. ابن‌سینا(1365).معراج‌نامه،نجیب مایل هروی،تهران؛آستان قدس رضوی.
  17. مقالات:
  18. نامورمطلق، بهمن(1388)"اسطوره‌سنجی نزد ژیلبر دوران"، نقد زبان و ادبیات خارجی،دوره اول،شماره2.
  19. لوی‌استراوس، کلود (1373)"بررسی ساختاری اسطوره"،فضل‌الله پاکزاد و بهار مختاریان، ارغنون، شماره4.
  20. منابع انگلیسی:
  21. Durand,Gilbert(1960)Les structures anthropologiques de l'imaginaire,Paris:Dunod .
  22. Durand,Gilbert(1961)Le Decor mythique de la chartreuse de Parme,Les structures figuratives du roman stendhalien,Librairie Jose Corti.
  23. Durand,Gilbert(1992)Figures mythiques et visages de l’œuvre.De la mythocritique à la mythanalyse,Paris:Dunod.
  24. Durand,Gilbert(1994)L'Imaginaire,Essai sur les sciences et la philosophie de l’image,Paris:Hatier.
  25. Durand,Gilbert(1996)Introduction à la mythodologie:Mythes et societies,Paris:Albin Michel.
  26. Durand,Gilbert(1997)Les nostalgies d’Orphee,Petite leçon de mythanalyse,Religieugiques.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 05 مهر 1398
  • تاریخ بازنگری: 26 مهر 1402
  • تاریخ پذیرش: 11 دی 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار