تصورات تاریخی افلاطون از پیشینیان و ارتباط آن با ریشه شناسی

ساکت, امیرحسین

تصورات تاریخی افلاطون از پیشینیان و ارتباط آن با ریشه شناسی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

امیرحسین ساکت

عضو مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی

چکیده

چکیده: افلاطون در کراتیلوس و دیگر آثار خود عقایدی متعارض درباب ریشه شناسی ابراز کرده که از دیرباز موجب اختلاف نظر بوده است. وی در کراتیلوس استفاده از ریشه شناسی را منع می کند زیرا به عقیدۀ او مطابقتی میان نامها و چیزها وجود ندارد و تحلیل نام به حروف و هجاهای سازنده اش ماهیت نامیده را آشکار نمی سازد. اما او در دیگر آثار خود در چند مورد به ریشه شناسی نامها پرداخته است که ظاهراً ناقض سخنان قبلی او به نظر می رسد و به همین جهت مفسران درباب موافقت یا مخالفت او با ریشه شناسی اختلاف نظر داشته اند. کراتیلوس به زعم اکثر محققان از آثار دورۀ میانی افلاطون است در حالی که ریشه شناسیهای مذکور در آثار متأخر وی مطرح شده است و این نشان می دهد که او احتمالاً پس از کراتیلوس دربارۀ ریشه شناسی تجدید نظر کرده و به استفاده از این روش گرایش یافته است. ریشه شناسی در کراتیلوس بدین سبب منع شده است که به عقیدۀ افلاطون نامگذاران یونانی ماهیت حقیقی چیزها را نمی شناخته اند و در نتیجه نامهایی که وضع کرده اند ماهیت چیزها را منعکس نمی سازد. نامگذاران که افلاطون معمولاً آنان را قانونگذار می خواند، همان پیشینیانی هستند که علاوه بر نامها، قوانین و سنن و اعتقادات یونانیان را بنیاد گذاشته اند. افلاطون در کراتیلوس و آثار نزدیک به آن به دانش پیشینیان بدگمان است و مخالفت او با ریشه شناسی نیز از نتایج همین بدگمانی است. وی در آثار متأخر خود به علتی نامعلوم از عقیده سابق خود برگشته، فضایل پیشینیان را ستوده و به دانش برتر آنان اذعان کرده است. همزمان با این تغییر عقیده و برخلاف آنچه در کراتیلوس مطرح شده بود، گفته می شود که نامهای یونانی از هر جهت با چیزها مطابقت دارند و این ناشی از دانش نامگذارانی است که به گفتۀ افلاطون ماهیت حقیقی چیزها را می شناخته اند. بر اثر این تغییر عقیده افلاطون به ریشه شناسی گرایش یافته و در آثار این دوره در چندین مورد از این روش استفاده کرده است. بنابراین علت مخالفت و سپس موافقت افلاطون با ریشه شناسی، تغییر عقیدۀ او دربارۀ دانش نامگذاران و پیشینیان بوده است. در این مقاله ضمن گردآوری و تحلیل فقراتی از محاورات افلاطون که در آنها به موضوع نامها، نامگذاران و پیشینیان اشاره می شود، ارتباط میان این موضوعات و سیر تدریجی تغییر عقیدۀ او بررسی خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Cratylus and the Ancestors

نویسنده [English]

Amir hossein Saket

The Center for the Great Islamic Encyclopedia

چکیده [English]

Abstract: Plato’s different and somehow contradictory views on etymology has long resulted in debates. In Cratylus and some other works he criticized etymology as a philosophical method. He denied any resemblance between things and their names so that the analysis of a name would not discover the essence of the thing. Yet he has practiced in his other works some etymological analyses which seems to be in opposition with his previous view and therefore there has been the debate if Plato at all believed in etymology as a philosophical method. Cratylus is generally believed as one of the so-called middle dialogues, i.e. those Plato wrote in the second phase of his philosophical career, while the aforementioned etymologies appear in the late dialogues. It shows that after Cratylus Plato in his late dialogues has changed his mind regarding etymology and its epistemological worth and subsequently inclined/tended to it. Plato disagrees etymology in Cratylus since he thinks the greek name-givers have failed to gain the truth about things so that the names they made do not correspond to the things themselves. The name-givers, called usually as law-givers by Plato, are the same ancestors who have founded/stablished the greek laws, norms, traditions and the opinions. In Cratylus Plato is suspicious to the knowledge of greek ancestors and his disagree with etymology is one of its consequences. However In his later works because of some unknown reasons he changes his previous view and praised the ancestors’ virtues and confirmed their superior knowledge. Simultaneous with the change, and opposed to what we find in Cratylus, in later dialogues it is said that the greek names in all aspects correspond to the objects and this seems to be, according to Plato, due to name-giver’s knowledge of the things. Thus the reason why Plato has asserted different views on etymology seems to be that he has changed his view regarding the ancestors. In this article the passages with the subject names, namegivers and ancestors will be collected and analyzed.

کلیدواژه‌ها [English]

Plato
Cratylus
Etymology
Ancestors

مراجع

- ارسطو، مابعدالطبیعه، ترجمۀ شرف الدین خراسانی، تهران، انتشارات حکمت، 1379ش.
- افلاطون، دورۀ آثار، ترجمۀ محمد حسن لطفی، تهران، انتشارات خوارزمی.
- گمپرتس، تئودور، متفکران یونانی، ترجمۀ محمد حسن لطفی، تهران، انتشارات خوارزمی، 1375ش.
- Allan, D. J. ‘The problem of Cratylus’, American Journal of Philology 75, 1954, 271–87.
- Barney, Rachel, Names and Nature in Plato’s Cratylus, Routledge, New York & London, 2001.
- Berg, R. M. van den, R. M., Proclus’ Commentary on the Cratylus in Context, Leiden, 2008.
- Boys-Stones, G. R., Post-Hellenistic Philosophy, Oxford University Press, 2001.
- Calvert, B. ‘Forms and flux in Plato’s Cratylus’, Phronesis 15, 1970, 26–47
- Guthrie, W. K. C. A History of Greek Philosophy, Cambridge, 1962.
- Hesiod, ‘Works and Days’, The Homeric Hymns and Homerica, with an English Translation by Hugh G. Evelyn-White, London, 1974.
- Irwin, T. ‘Plato’s Heracliteanism’, Philosophical Quarterly 27, 1977, 1–13.
- Kahn, Ch. H., ‘On Platonic chronology’, in Annas and Rowe, 2002, 93–127.
- Kirk, G. S. ‘The Problem of Cratylus’, American Journal of Philology, 1951, 225-253.
- Liddel, H. G.& Scott, R., A Greek-English Lexicon, Oxford, 1983.
- Luce, J. V. ‘The date of the Cratylus’, American Journal of Philology 85, 1964, 136–54.
- Mackenzie, M. M., ‘Putting the Cratylus in its place’, Classical Quarterly 36, 1986,124–50.
- Owen, G. E. L. ‘The place of the Timaeus in Plato’s dialogues’, Classical Quarterly 47, 1953, 79–95.
- Plato, The Dialogues, Translated by B. Jowett, M. A., Random Hause, New York, 1937.
- Proclus, On Plato’s Cratylus, Translated by Brian Duvick, Cornell University Press, Ithaca, New York, 2007.
- Ross, W. D. Plato’s Theory of Ideas, Oxford, 1951.
- id ‘The date of Plato’s Cratylus’, Revue Internationale de Philosophie, 32, 1955, 187–96.
- Sedley, D., Plato’s Cratylus, New York, 2003.
- Id, “Plato on Language” , in a Companion to Plato, ed. Hugh H. Benson, Wiley-Blackwell, 2006.
- Taylor, A. E., Plato, The Man and his Work, London, 1929.
- Young, C. M. ‘Plato and computer dating’, Oxford Studies in Ancient Philosophy 12, 1994, 227–50.