بررسی سبکِ قطعه‌نویسی فلسفی موریس بلانشو در سایه‌ی نگاهِ دوگانه به مرگ

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسنده

استادیار زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه اصفهان

چکیده

با وجودِ تأثیر‌گذاری بسیار بر نظریه‌ی ادبی معاصر، نوشتارِ موریس بلانشو (2003-1907) اغلب به لحاظِ فرمی موردِ توجّه قرار نگرفته‌اند. به رغمِ ظاهرِ مبهم و نا‌منسجمِ تکّه‌نویسی‌های وی، بخصوص در کارهای آخرش، این نوشتار طرزی ممتاز از در‌هم‌آمیختگی نظریه و ادبیات به اجرا می‌گذارند که حاصلِ تفکّر در زبان است وقتی به حدّ بازنمایی خود رسیده باشد. ضمنِ مشخّص کردنِ «مرگ» به عنوانِ مرکزِ ثقلِ نوشتارِ بلانشو می‌توان رهیافتِ دو‌گانه‌ای نسبت به مفهومِ مرگ در نزدِ بلانشو مشاهده کرد که به مثابه‌ی «بیرون زمانِ در‌زمان» از موقعیّتی مرزی نسبت به بازنمایی برخوردار است. همپای این مفهومِ دو‌گانه‌ی «مرگ»، زبان وجهی دو‌گانه می‌یابد که یکی با انتظار برای تحقّقِ معنا (از طریقِ دلالت) و دیگری با اصرار بر جنبه‌ی مادّی کلمه متناظر است. این دو‌گانگی را می‌توان به عنوانِ عنصرِ برسازنده‌ی فرم و ساختارِ نوشتارِ مرزی و قطعه‌نویسِ او بررسی کرد و مشاهده کرد که چگونه در اجزای صوری و بلاغی متن‌های او، بخصوص قطعه‌نویسی‌هایی نظیرِ انتظار فراموشی، گامِ نه آنسو و نوشتارِ فاجعه، تأثیر‌گذارند. نیز می‌توان دید که ابهام یا تناقضی که در ظاهرِ نوشتارِ او دیده می‌شود حاصلِ نوشتن تحتِ دیدگاهی دو‌گانه و همزمان از نگاهِ «خود» و «دیگری» است؛ شیوه‌ای ممتاز و بی‌سابقه در نوشتار.

عنوان مقاله [English]

A Study of Blanchot’s Philosophical Fragment-writing in the Light of his Double View of Death

چکیده [English]

Despite the influence of Maurice Blanchot’s writing on contemporary literary theory, his writing has been rarely examined in terms of its form. While his fragment-writing seems obscure and incoherent, it can be considered as an exclusive way of merging philosophy and literature, a performance of language in confrontation with its limit. Highlighting “death” as the main idea of his writing leads to a double approach to “death” which, as the “beyond time in time”, enjoys an extreme situation in the system of signification. With this double image of “death”, language becomes fissured between two aspects, one corresponding to waiting for the realization of meaning and the other to the insistence upon the material un-representing body of the word. This double nature is the constitutional element of the form and the structure of his extreme fragment writing. It can be observed how the double conception of “death” affects formal and rhetoric details of his texts, especially his Awaiting Oblivion, The Step Not Beyond and The Writing of the Disaster. It is argued that the paradoxical, ambiguous nature of his writing is the direct result of writing under a simultaneously double point-of-view of ‘I’ and its ‘other’: a unique style of writing

کلیدواژه‌ها [English]

  • Maurice Blanchot- Extreme Writing- Stylistics- Death-Literary Theory
  1. بلانشو، موریس. از کافکا تا کافکا. ترجمه مهشید نونهالی. تهران: نشر نی، 1385
  2. Blanchot, Maurice. Awaiting, Oblivion. tr. John Gregg. Nebraska: University of Nebraska Press, 1999
  3. -,-. Faux Pas. tr. Charlotte Mandell. Stanford: Stanford University Press, 2002
  4. -,-. Infinite Conversation. tr. Susan Hanson. Minnesota: University of Minnesota Press, 1993
  5. -,-. The Space of Literature. tr. Ann Smock. Nebraska: University of Nebraska Press, 1989
  6. -,-. The Station Hill Blanchot Reader. ed. George Quasha. Barrytown: Station Hill Press, 1999
  7. -,-. The Step Not Beyond. tr. Lycette Nelson. New York: State University of New York Press, 1992
  8. -,-. The Writing of the Disaster. tr. Ann Smock. Nebraska: University of Nebraska Press, 1995
  9. Blanchot, Maurice and Jacques Derrida. The Instant of My Death and Demeure: Fiction and Testimony. tr. Elizabeth Rottenberg. Stanford: Stanford University Press, 2000
  10. Fynsk, Christopher. “Crossing the Threshold: On ‘Literature and the Right to Death’”. in Maurice Blanchot: The Demand of Writing. (ed). Carolyn Bailey Gill. London: Routledge, 1996
  11. Gasche, Rodolph. Of Minimal things: Studies on the Notion of Relation. Stanford: Stanford University Press, 1999
  12. Haase, Ullrich and William Large. Maurice Blanchot. London: Routledge, 2001
  13. Hill, Leslie. Blanchot: Extreme Contemporary. London: Routledge, 1997
  14. Smock, Ann. “Conversation”. in Maurice Blanchot: The Demand of Writing. (ed). Carolyn Bailey Gill. London: Routledge, 1996