وساطت علیت به معنای یونانی در درک هایدگر از تکنولوژی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه صدا و سیما

چکیده

هایدگر برای دست‌یابی به ذات تکنولوژی می‌کوشد تا از مفهوم شایع تکنیک عبور کند و به برداشتی نو دست یابد. در این مقاله تبیین شده است که این کار از طریق احیاء مفهوم یونانی علیت صورت می‌گیرد. برای این منظور او با طرحی ابتکاری، مفهوم ابزار را در کنار مفهوم علیت قرار می‌دهد و مدعی است که از این طریق ذات تکنیک قابل دست‌یابی است. تفسیر علیت در دورۀ پیش‌سقراطی مورد اعتنای هایدگر قرار گرفته است. اما او تأکید دارد که نظریات افلاطون و ارسطو تمایز جدی با نظر پیش‌سقراطیان دارد. به نظر می‌رسد دربارۀ نظریات افلاطون و ارسطو در خصوص علیت، مسأله تا حدودی مبهم است. در این مقاله شواهدی ذکر خواهد شد که مؤید سازگاری آرای این دو فیلسوف با پیش سقراطیان و نتیجتاً با اندیشۀ هایدگر حداقل در برخی موارد است. در نهایت به بررسی این نظر هایدگر پرداخته شده است که وی معتقد است در دورۀ مدرن در یک تقلیل‌گرایی افراطی، علیت در چارچوب تنگ و بسته‌ای ملاحظه می‌شود و شیوه‌های علمی جدید در علم را سبب شده است.

کلیدواژه‌ها