متافیزیک نزد پوزیتیویست‌های منطقی و ویتگنشتاین متقدم

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد فلسفه دانشگاه شهید بهشتی

2 استادیار گروه فلسفه دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

لودویگ ویتگنشتاین از پیشگامان و پدران فلسفۀ زبان است که در قبال متافیزیک رویکردی انتقادی اتخاذ می‌کند. ویتگنشتاین متقدم با طرح نظریۀ تصویری، در نهایت با توجه به اینکه گزاره های متافیزیکی تصویری از امور واقع نیستند، حکم به بی‌معنایی متافیزیک می‌کند. درک صحیح این حکمِ ویتگنشتاین در گرو داشتن تلقی درستی از متافیزیک است و در پرتو تفکیک موشکافانۀ هستی شناسی از زبانشناسی صورت می‌‌پذیرد. رأی ویتگنشتاین در باب متافیزیک رأییست ناظر به زبان و محدودیتهای آن و نه وجود یا عدمِ وجودِ حوزه ای از هستی. اما بسیاری، از جمله پوزیتیویستهای منطقی، در باب این سخن ویتگنشتاین دچار اشتباه شده اند. از نظر پوزیتیویستهای منطقی نیز متافیزیک بی‌معناست اما این بی‌معنایی با آنچه ویتگنشتاین ادعا می‌کند متفاوت است. تفاوتی که به روشنی در تراکتاتوس نیز قابل مشاهده است. ویتگنشتاین در تراکتاتوس آشکارا پا را از حدودی که معین کرده فراتر می‌‌گذارد و اعلام می‌‌کند که امر راز آمیز وجود دارد. هرچند بنا بر آموزه های تراکتاتوس چنین حکمی نیز در زمرۀ بی‌معنایان قرار می‌گیرد با اینحال تفاوت آشکار رویکرد پوزیتیویسم منطقی و اندیشه‌های ویتگنشتاین را به خوبی نمایش می‌دهد.

عنوان مقاله [English]

Metaphysics according to logical positivists and early wittgenstein

چکیده [English]

Ludwig Wittgenstein is one of the pioneers of philosophy of language who maintained critical attitudes against metaphysics. Early Wittgenstein considers metaphysics as nonsense because metaphysical propositions do not picture any state of affairs. To understand this, we need to have a thorough comprehension of what metaphysics is as well as what delicate limits separate linguistics from ontology. Wittgenstein's verdict about metaphysics is in fact a judgment on language and it's limits rather than on existence or nonexistence of a sphere of Reality. But many, including logical positivists, were mistaken about Wittgenstein's sentence. logical positivists consider metaphysics as nonsense too, but this is different from what Wittgenstein claimed. The difference is clearly visible in Tractatus. In Tractatus, Wittgenstein obviously goes beyond the limits he sets and declares that the mystical exists. This sentence is nonsense based on Tractatus's thesis! Yet, it shows the apparent difference of logical

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wittgenstein-Tractatus-Logical positivism-Pictorial theory-Meaning-Metaphysics

مراجع

  1. آپیا، آنتونی، درآمدی بر فلسفۀ معاصر غرب، ترجمۀ حسین واله، تهران، گام نو، 1388.
  2. خرمشاهی، بهاءالدین، پوزیتیویسم منطقی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1378.
  3. شریعتمداری، علی، فلسفه: مسائل فلسفی مکتب‌های فلسفی مبانی علوم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1377.
  4. فسنکول، ویلهلم، گفتنی‌ها-ناگفتنی‌ها، ترجمۀ مالک حسینی، تهران، هرمس، 1385.
  5. فن ،ک.ت، مفهوم فلسفه نزد ویتگنشتاین، ترجمۀ کامران قره گزلی، تهران، نشر مرکز، 1381.
  6. کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه غرب ج8 ، ترجمۀ بهاءالدین خرمشاهی، تهران، شرکت انتشارات علمی فرهنگی، 1386.
  7. گریلینگ، ای.سی، ویتگنشتاین، ترجمۀ ابوالفضل حقیری، تهران، انتشارات بصیرت، 1388.
  8. لاکوست، ژان، فلسفه در قرن بیستم، ترجمۀ رضا داوری اردکانی، تهران، انتشارات سمت، 1387.
  9. ماونس، هاوارد، درآمدی بر رسالۀ ویتگنشتاین، ترجمۀ سهراب علوی نیا، تهران، طرح نو، 1388.
  10. مگی، برایان، مردان اندیشه، ترجمه عزت الله فولادوند، تهران، طرح نو، 1382.
  11. مک گینس، برایان، ویتگنشتاین و حلقۀ وین، ترجمۀ محمد میلانی بناب، لودویک ویتگنشتاین متفکر زبان و زمان، به کوشش محمد میلانی بناب، تهران، مهر نیوشا: با همکاری مرکز بین المللی گفتگوی تمدن‌ها، 1384.
  12. واله، حسین، متافیزیک و فلسفه زبان، تهران، گام نو، 1384.
  13. ویتگنشتاین، لودویگ، دربارۀ اخلاق و دین، ترجمۀ مالک حسینی و بابک عباسی، تهران، هرمس، 1388.
  14. هادسون، ویلیام دانلد، لودویگ ویتگنشتاین و ربط فلسفۀ او به باور دینی، ترجمۀ مصطفی ملکیان، تهران، نگاه معاصر، 1388.
  15. هارتناک، یوستوس، ویتگنشتاین، ترجمۀ منوچهر بزرگمهر، تهران، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی، 1351.
  16. AUDI, ROBERT, The Cambridge Dictionary of Philosophy, NEW York, Cambridge university press, 1999.
  17. Ayer,j,a. Language, Truth and Logic, New York, Dover Publications, 1952.
  18. Ayer,j,a. wittgenstein, University Of Chicago Press, 1984.
  19. Carnap, Rudol, Intellectual Autobiography, The Philosophy of Rudolf Carnap, EDITED BY PAUL ARTHUR SCHILPP, Open Court, 1963.
  20. Glock, Hans juhann, A Wittgenstein dictionary, Cambridge, Blackwell, 1996.
  21. Duncan Richter, Wittgenstein at his Word, london, Continuum, 2004.
  22. Lacey, A.R, A Dictionary of Philosophy, Routledge ,1996.
  23. Neurath, Otto, Philosophical Papers 1913-1946, Edited and Translated by.
  24. Robert s. Cohen and Marie Neurath, Dordrecht, D. REIDEL PUBLISHING COMPANY, 1983.
  25. Wittgenstein, Ludwig, Notebooks 1914–16, ed. G. H. von Wright and G. E. M. Anscombe,trans. G. E. M. Anscombe. Oxford: Blackwell, 1961.
  26. McGuinness, Brian, Wittgenstein in Cambridge (Letters and Documents 1911-1951), Blackwell, 2008.
  27. Quine, W.V, Carnap, Rudolf, Dear Carnap, Dear Van, University of California Press, 1990.
  28. Schlick, Moritz, "Positivism and Realism", Translated by David Rynin, Logical Positivism, A. J. AYER(ed), The Free Press, 1959.
  29. Wittgenstein, Ludwig, Tractatus Logico-Philosophicus, [German-English parallel text], tr. C. k.ogden.and F. p Ramsey, Edinburgh Press, 1922.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 28 اردیبهشت 1394
  • تاریخ بازنگری: 14 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 11 دی 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار