مساهمت بنیادی فیشته در زیبایی‌شناسی آلمانی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه تهران

10.29252/kj.2021.214294.0

چکیده

چکیده: فیشته در زیبایی ‌شناسی / فلسفۀ هنر آثاری به عظمت نقد قوۀ حکم کانت یا درسگفتارهایی دربارۀ زیبایی ‌شناسی هگل پدید نیاورده است.  در نتیجه، تا مدت ‌ها عقیده بر این بود که او هیچ سهمی در زیبایی‌شناسی ایدئالیسم آلمانی نداشته است. با وجود این، آثار اندکی از او به ‌جا مانده که در آن‌ها می ‌توان مصالح لازم برای طرح و بسط یک فلسفۀ هنر نوآورانه و بدیع را تشخیص داد. در این مقاله این رأی را مطرح می‌کنیم که  فیشته در عرصه زیبایی ‌شناسی دست‌کم دو اقدام اساسی انجام می‌دهد: (1) نخست این‌که با انتقال ثقل بحث از زیبایی‌ شناسی دریافت به فلسفۀ آفرینش هنری، به تعبیری در حوزۀ زیبایی‌ شناسی انقلابی کوپرنیکی صورت می‌دهد و لذا زیبایی‌ شناسی ذوق را به فلسفۀ هنر مبتنی بر روح آفریننده مبدل می‌سازد. (2) شأن زیبایی ‌شناسی (در حقیقت، حس زیبایی ‌شناسانه) را به مرتبۀ «شرطِ امکانِ فلسفه» ارتقا می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Fichte’s Substantial Contribution in German Aesthetics

نویسنده [English]

  • Seyed Masoud Hosseyni Toushmanlouei
Tehran University
چکیده [English]

Abstract: In aesthetics / philosophy of art, Fichte did not produce works as great as Kant’s Critique of Judgment or Hegel’s Lectures on Aesthetics. As a result, it was long believed that he had no share in the aesthetics of German idealism. Nevertheless, there are a few works left by him in which the necessary materials for designing and developing an innovative art philosophy can be identified. In this article, we argue that Fichte takes at least two basic steps in the field of aesthetics: 1) by transferring the weight of the discussion from aesthetics to the philosophy of artistic creation, he makes, as it were, a Copernican revolution in the field of aesthetics and therefore transforms the aesthetics of taste into a philosophy of art based on the creative spirit; 2) raises the status of aesthetics (in fact, the aesthetic sense) to the level of “condition of the possibility of philosophy”.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Aesthetics
  • judgment of taste
  • artistic creation
  • spirit
  • aesthetic sense