نقدی بر مبانی نظریۀ کنش ارتباطی در اندیشۀ یورگن هابرماس

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشکده ادبیات دانشگاه شهید بهشتی

10.29252/kj.2021.100820

چکیده

یورگن هابرماس، به‌عنوان شناخته‌شده‌ترین هوادار آرمان‌های روشنگری در عصر حاضر، دفاع از این آرمان‌ها، به ویژه آرمان رهایی از سلطه و سرکوب، را در گرو درانداختنِ نظریه‌ای می‌داند که مقید به زمینه‌های بومی و محلی نباشد و بتواند نوعی اخلاقِ گفتمانی را بر پایۀ بنیان‌هایی جهان‌شمول توجیه کند. او برای طرح چنین نظریه‌ای عمدتاً به مفاهیم «صدق» و «جهان‌شمولی» متوسل می‎‌شود. از سوی دیگر، او خود را در طیف متفکران پسا-متافیزیکی طبقه‌بندی می‌کند و طرح «عقلانیتِ ارتباطی»اش را از ثمرات ضد-سوبژکتیویستیِ چرخش زبانی به شمار می‌آورد. در این مقاله، می‌کوشم نشان دهم که شیوۀ استناد او به مفاهیم «صدق» و «جهان‌شمولی» با تعهدات پسا-متافیزیکیِ او و لوازم چرخش زبانی سازگار نیست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Critique of Foundations of Habermas’s Theory of Communicative Action

نویسنده [English]

  • morteza nouri
Faculty of human sciences
چکیده [English]

Jürgen Habermas, as the bes‌t-known defender of Enlightenment’s ideals in contemporary times, thinks that any adequate defense of those ideals, particularly the ideal of emancipation from oppression and domination, depends on formulating a theory unbound by local contexts and capable of jus‌tifying a discourse ethics on universal foundations. In order to map out such a theory, he mainly appeals to metaphysically loaded notions such as “truth” and “universality”. On the other hand, he considers himself as a pos‌t-metaphysical thinker and counts his theory of communicative rationality as a consequence of the linguis‌tic turn. In this essay, I would argue that the way in which he appeals to notions of “truth” and “universality” is not consis‌tent with his pos‌t-metaphysical commitments and requirements of linguis‌tic turn.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Truth
  • Universality
  • Communicative action
  • Validity claim
  • Normativity