توانش به مثابه روش: تاملی درباب روش شناسی فلسفی جورجو آگامبن

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره کارشناسی ارشد فلسفه غرب دانشگاه تربیت مدرس

2 عضو هیأت علمی گروه فلسفه دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

جورجو آگامبن فیلسوف معاصر ایتالیایی، بنابر گفته خودش در پی تکمیل پروژه «فلسفه آینده» والتر بنیامین از مسیر نوعی اندیشه دیرینه شناختیِ است. آگامبن معتقد است که کانت پیش از فوکو به «دیرینه­شناسی فلسفی» راه برده اما آن را به انجام نرسانده است. خود او نیز در همین مسیر گام برداشته است، اما به دلیل تأثیراتی که از فلسفه هایدگر پذیرفته به شیوه­ای طی طریق می­کند که از امثال فوکو فاصله گرفته و راه به برخوردی با کلمات و نفس زبان می­برد که  آن را «دیرینه شناسی مفاهیم» می­نامیم. دیرینه­شناسی مفاهیم کاربرد دیرینه­شناسی فلسفی در نسبت با زبان و جایگاهی است که کلمات در مواجهه آدمی به مثابۀ موجودی گشوده به هستی با هستی دارند. مفهوم، آبستن فهمی خاص و زمان­مند و آبستن «آرخه­ای» است که تنها با دیرینه­شناسی می­توان بدان راه یافت. لیکن از نگاه ما فهم درست روش­شناسی فلسفی آگامبن نیازمند درکی روشن از مفهومی بسیار اساسی در کل فلسفه او است که آن را وامدار ارسطو است: «توانش». توانش گشاینده راهی به آرخه امور است. لذا دیرینه­شناسی در بنیاد خود بر توانش استوار است. این مفهوم برای آگامبن امکان مواجهه­ای متفاوت با مسائل دیرین و امروزین فلسفه و انسان را به طور کلی فراهم می­سازد؛ و در قلب این مسائل نیز مسئله هایدگریِ هستی و زبان قرار دارد. 

عنوان مقاله [English]

potentiality as method:a reflection on Giorgio Agamben's Philosophical Methodology

چکیده [English]

Giorgio Agamben is one of leading and influential thinkers of our time. He aims at accomplishing Walter Benjamin's project of future philosophy through a complicated sort of archeological thinking. Agamben believes that Kant has thought of philosophical archeology before Foucault; however, he did not accomplish it. Taking the way of philosophical archeology, Agamben's approach is distinguished from that of Foucault due to His debt to Heidegger. This has lead to his new treatment of words and the nature of language that can be introduced as "archeology of concepts". Archeology of concepts means to apply the philosophical archeology in examining the language and the function of words when man encounters Being as an opened up being towards Being. The concept is loaded with a particular temporal understanding; that is loaded with an "arche" which can merely be approached by archeology. This article shows that understanding Agamben's philosophical methodology requires an appropriate conception of an influential concept in his philosophy that is "potentiality". Potentiality paves the way for attaining the arche of things. That is why archeology is fundamentally based on potentiality. This concept has made Agamben's philosophy face new and old problems of man and philosophy in a different way. The most significant of these problems is Heidegger's relation of Being and language

کلیدواژه‌ها [English]

  • philosophical archeology- archeology of concepts-
  • potentiality-the archal- language-methodology

مراجع

  1. ارسطو، متافیزیک، ترجمه محمد حسن لطفی، تهران: انتشارات طرح نو، چاپ اول، 1378.‌
  2. بدیو، آلن، میل فلسفه در جهان معاصر، در: فلسفه، سیاست، هنر، عشق، ترجمه مراد فرهادپور، صالح نجفی و علی عباس بیگی، تهران: انتشارات رخداد نو، چاپ اول، 1389.
  3. بیمل، والتر، بررسی روشنگرانه اندیشه‌های مارتین هایدگر، ترجمه بیژن عبدالکریمی، تهران: انتشارات سروش، چاپ اول، 1381.
  4. فوکو، میشل، ایران روح یک جهان بی روح و نه مقاله دیگر، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهان دیده، تهران: نشر نی، چاپ ششم، 1387.
  5. فوکو، میشل، دیرینه شناسی دانش، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهان دیده، تهران: نشر نی، چاپ اول، 1392.
  6. کرف، جولیت، فلسفه جست‌وجوی امکان در زندگی است، گفتگوی جولیت کرف با جورجو آگامبن، سایت مؤسسه رخداد تازه: www.Rokhdadetazeh.org
  7. هایدگر، مارتین، مفهوم زمان، ترجمه نادر پور نقشبند و محمد رنجبر، تهران: نشر پرسش، چاپ اول، 1384.
  8. Agamben, Giorgio, Infancy and History: Destruction of Experience, trans by Lize Heron,Verso, London and New York, 1993.
  9. _________, Language and Death, The place of negativity, trns by Karen B. Pnkus and Michel Hart, university of Minnesota press, 2006.
  10. _________, Potentialities, Collected Essays in Philosophy, translated by Daniel Heller-Roazen, Stanford University Press, 1999.
  11. _________, The Signature of All Things: on Method, Translated by Luca D'isanto with Kevin Attell, Zone book, New York, 2009a.
  12. _________, What is an Apparatus? And others essays, trans by David Kishik and Stefan Pedatella, Stanford university press, 2009b.
  13. _________, The Man Without Content, trans. by Georgia Arlbert, Stanford university press, 2000.
  14. Colberook, Clair, Agamben: Aesthetics, Potentiality and Life, in: The Agamben Effect, edited by Alison Ross; Duk university press, 2008.
  15. Deleuze, Gilles and Guattari, Felix, What is philosophy?, Translated by Hugh Tomlinson and Graham Burchell, Columbia University Press New York,1994.
  16. Dreyfus, Hubert L. and Rabinow, Paul, Michel Foucault: Beyond Structuralism· and Hermeneutics, The University of Chicago press, 1983.
  17. Mills. Catherine, The Philosophy of Agamben, McGill-Queen's University Press, 2009.
  18. Murray, Alex and Whyte, Jessica, The Agamben Dictionary, Edinburgh University Press, 2011.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 28 اردیبهشت 1394
  • تاریخ بازنگری: 15 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 11 دی 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار