TY - JOUR ID - 98049 TI - حکم، گزاره و جمله-نشانه از کانت تا هوسرل JO - شناخت JA - KJ LA - fa SN - 2008-7322 AU - شفیعی, محمد AU - علی اکبر مسگری, احمد AD - پژوهشگر پسا دکتری، گروه فلسفه ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی AD - استادیار گروه فلسفه ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 12 IS - 1 SP - 129 EP - 157 KW - حکم KW - گزاره KW - منطق KW - کانت KW - بولتزانو KW - بول KW - فرگه KW - هوسرل DO - N2 - در این مقاله به تبارشناسی مفاهیم حکم، گزاره و جمله-نشانه و نحوه موضوعیت یابی آنها در منطق در خلال دو جریان اصلی مطالعات منطقی در قرن نوزدهم میلادی می پردازیم. این دو جریان را می توان سنت جبری، که منطق را نوعی از جبر و حساب قلمداد می کند، و سنت نظریه استنتاجی، که استنتاج را جدا از جبر و بنیادی تر از آن می داند، نامید. ما در این مقاله از کانت آغاز می کنیم که تلاش او برای تفکیک منطق از متافیزیک نقش عمده ای بر هر دو جریان داشته است و همچنین پژوهش های او در مورد حکم و انواع آن را می توان نقطه شروع نظریه سنت اسنتاجی دانست. نشان می دهیم که چگونه در یک سنت منطقی مفهوم حکم و در قدم بعدی گزاره مفاهیم مرکزی منطق قلمداد می شوند و در سنتی دیگر مفهوم جمله و به تبع آن مفهوم فرمول درست­ساخت و قواعد معطوف به آن محور مطالعات منطقی را شکل می دهد. سیر این تحولات را درآرای کانت، بولتزانو، بول و فرگه پی خواهیم گرفت و نهایتا به تحلیل دیدگاه پدیده شناسانه هوسرل از ماهیت مفاهیم مذکور و نسبت آنان با منطق خواهیم پرداخت. UR - https://kj.sbu.ac.ir/article_98049.html L1 - https://kj.sbu.ac.ir/article_98049_f4466c0f088d39a8c9f8d7738a0545b5.pdf ER -