نظام نشانه‌ای حاد واقعیت در اندیشه بودریار و تطبیق آثار پیتر هالی با آن

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 مربی و عضو هیأت علمی دانشگاه هنر اصفهان، گروه نقاشی

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد در رشته نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه سوره

چکیده

بسط نظریات بودریار، فیلسوف فرانسوی، در باب نقدِ اقتصادِ سیاسیِ نشانه در اوایل دهۀ1970 به این نظریه انجامید که واقعیت به عنوان مقوله‌ای منفک از نشانه‌های آن، در جهانِ اشباع شده از اطلاعات و سیطرۀ رسانه، از میان رفته است. او این وضعیت را «حاد واقعیت» نامید. اشارۀ او به طور عمده، ترسیمی از دنیای هنر بود: از سورئالیسم، هنر پاپ، رمان نو تا اشکال رئالیسم مفرط و عکاسی. آراء او بر این نظریه معطوف بود که با سیطرۀ ایماژها و نشانه‌ها، امر واقع به طور جدی محو شده است و مرجع حقیقت دیگر وجود خارجی ندارد. وانموده‌ها رونوشتی از واقعیت هستند و از این طریق، به شکل فزاینده‌ای مرز میان وانموده و واقعیت را از بین می‌برند. او دلالت‌های ساختاری نشانه‌ای را درنوردید و تا آنجا پیش رفت که دلالت نشانه‌ها را با واقعیت بی‌مناسبت پنداشت و نشانه‌ها را وانموده‌ای ناب از خود دانست که در غیبت منشاء نشانه میان خود مبادله می‌شوند. در این میان، نسلی از هنرمندان معروف به نئو-ژئو که در میان آنها پیتر هالی، هنرمند، منتقد و نظریه پردازِ آمریکایی، چهره‌ای شاخص محسوب می‌شود پا به عرصۀ هنر معاصر گذاشتند. آثار هالی که به شیوۀ پست مدرنیسم آگاهانه خلق شده است، اغلب حوزه‌هایی وسیع از رنگ‌هایی است که با نوارهایی باریک به یکدیگر متصل شده‌اند، و همانندی‌هایی با سنتِ انتزاعِ مدرنیستی دارد؛ اما به شکلی آیرونیک این سنت مدرنیستی را به باد انتقاد می‌گیرد. هالی متأثر از اندیشۀ بودریار مدل‌هایی حاد واقعی را به تصویر می‌کشد و با تفکر بازنمایی انتزاعی از نشانه‌ها به گونه‌ای بازپیکربندی شده، در پی باز تولید هزلی و پارودیکِ وانموده‌ها است.

کلیدواژه‌ها


  1. آرچر، مایکل، هنر بعد از 1960، ترجمۀ کتایون یوسفی، تهران: انتشارات حرفه هنرمند، 1388.
  2. ادگار، اندرو و پیتر سج ویک، مفاهیم بنیادی نظریۀ فرهنگی، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: انتشارات آگه، 1387.
  3. بودریار، ژان، مبادلۀ نمادین مرگ، ویراستۀ لارنس کهون، متن‌هایی برگزیده از مدرنیسم تا پست مدرنیسم، ترجمۀ عبدالکریم رشیدیان، تهران: نشر نی، 1388.
  4. بودریار، ژان، وانموده‌ها، ترجمۀ مانی حقیقی، سرگشتگی نشانه‌ها: نمونه‌هایی از نقد پسامدرن، تهران: نشر مرکز، 1374.
  5. بودریار، ژان، در سایۀ اکثریت‌های خاموش، ترجمۀ پیام یزدانجو، تهران: نشر مرکز، 1387.
  6. ضیمران، محمد، میشل فوکو: دانش و قدرت، تهران: نشر هرمس، 1384.
  7. فلوگا، دینو، «سرخوشی اندیشه و بازی نشانه‌ها: نگاهی به زندگی و کار ژان بودریار»، نشریه فردوسی، ترجمۀ فتاح محمدی، شماره 52 و 53، صفحه 64 تا 66، 1386.
  8. لین، ریچارد جی، ژان بودریار، ترجمۀ مهرداد پارسا، تهران: انتشارات رخ داد نو، 1389.
  9. Baudrillard, Jean. For a Critique of the Political Economy of the sign, St. Louis: Telos Press, 1981.
  10. Baudrillard, Jean., The Consumer Society: Myths and Structures, London: Sage, 1998.
  11. Baudrillard, Jean. The Hyper-realism of Simulation, in Art in Theory 1900- 200, Edited by Charles Harrison and Paul Wood, 2002, Blackwell Publishing, 1984 a.
  12. Baudrillard, Jean .Interview: Games with Vestiges, On the Beach 5 (winter: 1984):19-25, 1984 b.
  13. Baudrillard, Jean .The Transparency of Evil. London: Verso, 1994.
  14. Baudrillard, Jean .The System of Objects, Translated by James Benedict, London: Verso, 1996.
  15. Crowther, Paul. Critical Aesthetics and Postmodernism. Clarendon Press. Oxford, 2003.
  16. Deleuze, Gilles. Plato and the Simulacrum, vol. 27 (Winter 1984), pp .45-46.MIT Press, 1983.
  17. Halley Peter. Nature and Culture. Published in Art Magazine, New York, 1983.
  18. Halley Peter. From Criticism to Complicitry.in Art in Theory 1900-200, Edited by Charles Harrison and Paul Wood, 2002, Blackwell Publishing, 1976.
  19. Keller, Douglas. Jean Baudrillard: From Marxism to Postmodernism and Beyond. Cambridge and Palo Alto: Polity Press and University Press, 1989
  20. Loveday, Thomas .The Darkend Room: painting as the image of thought, Sydney College of the Art, download: www.ses. Library. usyd. edu. Au /handle/ 2123/1103, 2006.
  21. Wallis, Brian. Blasted Allegories: An Anthology of writings by contemporary Artist, MIT Press. 1987. The 20th- century Art Book, Phaidon Press, 1999.